De Tijd: "Milde winter en hevige wind drukken gas- en stroomprijzen"
De hevige wind doet de prijzen van aardgas en elektriciteit in Europa dalen, omdat de productie van windenergie sterk toeneemt. Storm Isha heeft niet alleen negatieve, maar ook positieve gevolgen. De hevige wind leidt tot abnormaal warm weer en doet de productie van windenergie stijgen. Daardoor zakt de prijs van aardgas en elektriciteit. De gasprijs daalde maandag even naar het laagste peil sinds juli vorig jaar en sloot 1,7 procent lager af dan vrijdag op 27,86 euro per megawattuur. In Duitsland en Frankrijk zakte de prijs van elektriciteit onder nul. De stroomprijs bereikte even een dieptepunt van zowat -15 euro per megawattuur. Het komt almaar vaker voor dat de elektriciteitsprijs negatief is. Dat gebeurt wanneer het aanbod groter is dan de vraag.
De gasprijs daalde naar het laagste peil sinds juli en de stroomprijs zakte onder nul.
Europa profiteert van de stijgende productie van hernieuwbare energie, de grote gasvoorraden en de relatief milde winter. De productie van windenergie steeg in Noord-Europa naar een recordhoogte van 25.723 megawattuur, zegt het persbureau Bloomberg. Ook in Duitsland stevent de productie van windenergie af op een nieuwe piek.
Milde winter
In het Verenigd Koninkrijk is de productie van windenergie lager dan in december. Toch was windenergie daar maandagochtend goed voor 50 procent van de totale energieproductie. Gas vertegenwoordigt maar 20 procent van de energiemix. 'De daling van de Europese gasprijzen is vooral te danken aan de milder dan normale winter', zeggen de analisten van Citigroup. 'Europa heeft voldoende aardgas om de winter door te komen.' Het valt op dat de oorlog in Gaza geen impact heeft op de gasmarkt. 'De Europese gasmarkt lijkt het risico van een escalerende oorlog tussen Israël en Hamas te negeren', zegt de onderzoeksafdeling van Bloomberg. 'De gasvoorraden zijn hoog, er is ruim voldoende aanbod en de vraag naar gas door de industrie is laag.'
Nog niet op niveau van voor de crisis
Volgens cijfers van de denktank Bruegel zitten de Europese gasvoorraden nog voor 90 procent gevuld, uitzonderlijk veel voor dit moment in de winter. In het crisisjaar 2022 zaten de voorraden halverwege januari nog maar voor de helft vol. Die grote buffer geeft de markt vertrouwen voor de resterende wintermaanden en betekent waarschijnlijk dat ook nadien minder ingekocht moet worden om de gasvoorraden tegen volgende winter weer op peil te brengen. Ondanks de structurele prijsdaling van de voorbije maanden liggen de energieprijzen nog niet terug op de niveaus van voor de energiecrisis, nadat Rusland in 2021 gaandeweg de gastoevoer begon dicht te draaien. Op de groothandelsmarkt is een megawattuur gas voor levering volgende winter nog ruim de helft duurder dan de prijzen rond 20 euro die voor de crisis gangbaar waren. De Belgische elektriciteitsprijs bedraagt in januari tot nu gemiddeld zo’n 82 euro per megawattuur, het dubbele van de prijzen in de vijf jaar voor de energiecrisis.
Zal ik het effect van de lagere prijzen op mijn energiefactuur zien?
Dat hangt af van het soort contract dat u hebt. Hebt u een contract met een vaste energieprijs, dan klikte u de prijs voor een bepaalde periode - minstens een jaar - vast. U kunt dan niet profiteren van tussentijdse prijsdalingen. Omgekeerd: mochten de prijzen stijgen, dan zult u daar ook geen hinder van ondervinden. Hebt u een variabel energiecontract, dan volgt u wel automatisch de prijsschommelingen op de markt. Hoe snel dat gebeurt, hangt af van het feit of uw contract op kwartaalbasis dan wel op maandbasis wordt geïndexeerd. Let wel: de meeste consumenten betalen hun energieleverancier een voorschot. Een keer per jaar volgt dan een afrekening, waarbij rekening gehouden wordt met de energieprijs van elke maand of elk kwartaal, en uiteraard met uw verbruik. Sinds vorig jaar zijn energieleveranciers verplicht voor klanten met een variabel contract automatisch om de vier maanden te checken of hun voorschotfactuur nog in lijn ligt met hun verbruik en de actuele energieprijzen. U krijgt dan een voorstel om uw voorschot al dan niet aan te passen. De meeste gezinnen in Vlaanderen hebben een variabel contract, blijkt uit cijfers van de Vlaamse energieregulator VREG. Zowel voor gas als voor elektriciteit bedraagt de verhouding ongeveer 80/20. Is het een goed idee de huidige, lage energieprijzen vast te klikken en nu een vast contract af te sluiten? ‘Volgens ons is dat niet zinvol,’ zegt Luc Demeyere van de energiemakelaar Enbro, ‘ook al liggen de prijzen lager dan in oktober vorig jaar, toen er een hype was rond vaste energiecontracten. In die zin is het vandaag wel een beter moment om een vast contract af te sluiten dan in oktober, maar dat is niet wat we adviseren. Ons advies: ga voor variabel.' ‘Het verschil in prijs tussen een vast en een variabel contract is nog altijd erg groot. Het gaat gemiddeld om zo'n 400 euro op jaarbasis’, zegt Laura Claeys, de woordvoerster van de consumentenorganisatie Test-Aankoop. Volgens berekeningen van Enbro moet de gemiddelde variabele prijs al meer dan 20 procent stijgen tegenover de gemiddelde dure prijs van 2023 alvorens variabele contracten op het prijsniveau van vaste contracten komen. 'Dat zien we niet gebeuren', zegt Demeyere. 'We verwachten geen forse prijsstijgingen, waardoor het geen zin heeft zo’n hoge risicopremie te betalen.' Voor wie enkele maanden geleden een vast contract sloot, kan het door de gedaalde prijzen interessant zijn nog eens te kijken of het intussen niet goedkoper is om over te stappen. De prijsvergelijker V-test van de energiewaakhond VREG laat sinds kort toe een bestaand contract te vergelijken met het huidige marktaanbod. Let wel: hoewel geen verbrekingsvergoeding moet worden betaald bij een vroegtijdig vertrek, kan het soms toch interessant zijn een contractjaar uit te doen. Als een leverancier bepaalde kortingen beloofde, worden die vaak pas toegekend als de klant minstens een jaar aan boord blijft. Ook de vaste vergoeding die je voor een jaar betaalt, ben je bij een vroegtijdig vertrek kwijt. Bron artikel: De Tijd Credits foto: De Tijd – ©James Arthur – Windmolens op de Thorntonbank voor de Belgische kust.
