Wat houdt energiedelen in en hoe begin ik ermee?

Energiedelen, dat is zelf opgewekte energie delen met andere bedrijven, overheden, vrienden, familie of buren. Die elektriciteit, geproduceerd via je zonnepanelen, ga je delen om de kosten te verlagen en je afhankelijkheid van energieleveranciers te verminderen. Win-win dus!

Hoe kan ik beginnen met energiedelen?

Wekken je zonnepanelen meer elektriciteit op dan je zelf kan verbruiken, maar steek je die liever niet terug op het net? Dan kan je je energie delen met een van je eigen vestigingen. Heb je bijvoorbeeld twee vestigingen, maar op slechts één van de daken zonnepanelen? Deel de energie die je over hebt met het andere gebouw. Let wel: beide panden moeten in België gevestigd zijn.

Ook een gemeenschap kan energie delen. Als je met anderen een energiegemeenschap van burgers opricht, kan je je eigen energie produceren, zelf verbruiken, opslaan en zelfs verkopen. Binnen de gemeenschap mag je de elektriciteit onder de leden delen, geheel kosteloos. Zo is het voor een werkgever – de producent – mogelijk om een deel van zijn energie zelf te verbruiken, en om de overschot gratis aan zijn werknemers te schenken.

Betaalt een werknemer belastingen als je als werkgever energie met ze deelt? 

Energiedelen tussen een werkgever en werknemer wordt in sommige gevallen als ‘voordeel alle aard’ beschouwd. Dat wil zeggen dat het belast wordt via het beroepsinkomen. Concreet? Als werkgever betaal jij de zonnepaneleninstallatie. Die overtollige elektriciteit deel je kosteloos met je werknemers. De energie die de werknemer daarvan afneemt, moet hij niet van het net afnemen. De som die hij voor die elektriciteit aan een leverancier zou moeten betalen, wordt als maatstaf genomen voor zijn voordeel alle aard. Op dat bedrag betaalt hij of zij dan belastingen.

Hoe zet ik de eerste stappen?

Je weet aan wie je energie wilt verkopen? Dan kan je een prijs onderhandelen en een overeenkomst vastleggen via de website van Fluvius. Wil je een gemeenschap oprichten, dan doe je dat via de website van VREG.

Zijn er voorwaarden verbonden aan energiedelen?

Eerst en vooral heb je een digitale meter nodig en moeten alle betrokken partijen zich in hetzelfde land bevinden. Uiteraard moet je eigenaar zijn van de zonnepanelen om overtollige energie te kunnen delen of verkopen. Het is niet langer vereist dat beide partijen dezelfde energieleverancier hebben.

Houd er rekening mee dat niet alle energieleveranciers energiedelen ondersteunen. Informeer je dus goed op voorhand.

Is energiedelen kosteloos? 

Of je je energie kosteloos deelt met anderen of verkoopt aan een derde partij, blijven er nog steeds distributie- en transportkosten van toepassing. In Vlaanderen en Wallonië gelden geen kortingen, terwijl in Brussel een korting verleend wordt op basis van geografische en technische aspecten van het project.

Het is mogelijk dat je energieleverancier zelf ook administratieve kosten in rekening brengt voor het faciliteren van het energiedelen. Energiedelen is dus niet geheel gratis.

Mag je als onderneming je zonnepanelen inbrengen als investering? 

Als je als onderneming aan energiedelen doet, kan je de aankoop van je zonnepanelen als investeringskost inbrengen, mits dit onder je beroepsactiviteit valt. Als je bijvoorbeeld je eigen opgewekte energie verkoopt aan derden of je biedt ze gratis aan werknemers of klanten aan om de klantenbinding te verhogen, dan kan je stellen dat je zonnepanelen voor je beroepswerkzaamheden dienen. Let wel op: als je je stroomoverschotten zonder kosten verkoopt aan externen zonder dat daar iets van return tegenover staat, dan is de investeringskost niet aftrekbaar.

Wat gebeurt er met ongebruikte stroom?

De groene stroom die je niet verbruikt en niet kunt opslaan in een thuisbatterij, kan je ook niet delen. Als de ontvanger jouw energie niet binnen het kwartier verbruikt, gaat deze terug naar het net. Elektriciteit kan je immers niet “vasthouden”, die moet je direct verbruiken.

Op zonnige dagen, wanneer er veel energie tegelijkertijd op het net wordt geïnjecteerd, is er een stroomoverschot. De energie die jij dan zelf injecteert zal dan ook niet veel waard zijn. Zelfs als de ontvanger weinig tot geen stroom van jou afneemt, worden nog steeds transport- en distributiekosten in rekening gebracht.

Zijn er nadelen aan energiedelen?

Hoewel er geen concrete nadelen zijn verbonden aan energiedelen, zijn er wel enkele aandachtspunten.

Niet volledig kosteloos: Ondanks dat je zonne-energie kosteloos deelt zonder vergoeding te ontvangen, blijven er distributie- en transportkosten van toepassing.

Afhankelijk van zonlicht: Energie delen is enkel mogelijk wanneer er voldoende zonlicht is. Alleen dan produceren je zonnepanelen en heb je mogelijks energie-overschotten, tenzij je alle opgewekte zonne-energie zelf verbruikt.

Tijdstip van verbruik: Voor energiedelen moet de ontvanger de gedeelde energie op het moment van delen verbruiken. Dit wordt elke vijftien minuten bekeken.

Wegen de voordelen op tegen de nadelen? 

Energie-efficiëntie: Energie delen maakt optimaal gebruik van opgewekte zonne-energie. Hoe minder energie aan het net wordt toegevoegd, des te beter voor het elektriciteitsnet en de balans ervan. Het is dus van groot belang om zoveel mogelijk van de opgewekte energie direct te verbruiken of te delen met anderen.

Kostenbesparing: Hernieuwbare energie wordt steeds populairder dankzij de aanzienlijke kostenbesparingen.

Onafhankelijkheid: Energiedelen vermindert de afhankelijkheid van externe energieleveranciers. Gemeenschappen kunnen zelfvoorzienend worden en meer controle hebben over hun eigen energievoorziening.

Lange levensduur: Gedecentraliseerde energiesystemen zijn beter bestand tegen netwerkstoringen, zoals stroomuitval of grootschalige storingen.

Aandachtspunten

Hoewel energiedelen talrijke voordelen biedt, zijn er ook uitdagingen zoals technische complexiteit en regelgevingskwesties. Overheden en instanties spelen doorgaans een rol in het faciliteren en ondersteunen van dergelijke initiatieven door geschikte beleidsmaatregelen en regulering.

Overweegt jouw bedrijf om deel te nemen aan energiedelen? Wil je weten of jouw energiecontract optimaal is afgestemd op deze mogelijkheid? Doe een beroep op ENBRO!